Zespół Kultury Staropolskiej
prof. dr hab. Marek Prejs (kierownik Zespołu), dr hab. Paweł Majewski, prof. ucz., dr Ada Arendt (sekretarz Zespołu), dr hab. Igor Piotrowski, dr Aleksandra Jakóbczyk-Gola, dr Hanna Jurkowska
Badania Zespołu skupiają się na badaniu procesu współwystępowania oralności i piśmienności w kulturze epok dawnych oraz na kwestii pamięci kulturowej.
Zespół Kultury Staropolskiej jest współorganizatorem i uczestnikiem Warszawskich Czwartków Staropolskich – wspólnych, comiesięcznych zebrań naukowych całego środowiska staropolan warszawskich (wszyscy członkowie Zespołu wystąpili na tych spotkaniach z referatami).
Zespół zrealizował do tej pory dwa projekty naukowe (zamknięte wydaniem tomów zbiorowych): „Humanistyczne modele kultury nowożytnej wobec dziedzictwa starożytnego” jako część zbiorowego projektu badawczego „Humanizm. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej” oraz program „Mnemonika i pamięć kulturowa epok dawnych”.
Zespół Kultury XIX wieku
dr Małgorzata Litwinowicz-Droździel (kierownik Zespołu), dr hab. Justyna Jaworska (ZFiKW), dr Joanna Kubicka, dr hab. Iwona Kurz, prof. ucz. (ZFiKW), dr Igor Piotrowski, dr Piotr Kubkowski, mgr Jakub Jakubaszek, dr Alicja Urbanik-Kopeć,
Zespół zajmuje się badaniem doświadczenia nowoczesności w kulturze polskiej XIX wieku. Dąży do uchwycenia i opisania zmian dokonujących się w sferze medialno-komunikacyjnej jako najściślej związanych z doświadczeniem nowoczesności, pozwalających na zrozumienie swoistości procesów modernizacji w Polsce. Celem poszukiwań jest także wyodrębnienia podstawowych dla XIX wieku kategorii kulturowych oraz prześledzenia przemian praktyk kultury, w szczególności komunikacyjnych, oraz wskazanie jej medialnych dominant.
W latach 2013-2017 zespół realizuje trzyletni projekt „Ekspozycje nowoczesności. Wystawy krajowe i tematyczne na ziemiach polskich w latach 1821–1929 roku a doświadczanie procesów modernizacyjnych” finansowany ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Efektem tej pracy zespołowej są tomy Praktyka-utopia-metafora. Wynalazek w XIX wieku (2016) oraz Ekspozycje nowoczesności. Wystawy a doświadczanie procesów modernizacyjnych w Polsce 1821-1929, a także strona internetowa www.wystawykrajowe.uw.edu.pl.
Zespół Badań Pamięci o Zagładzie
dr hab. Justyna Kowalska-Leder (kierownik Zespołu), dr Jan Borowicz (ZFiKW), dr hab. Agata Chałupnik (ZTiW), dr Paweł Dobrosielski (ZKW, sekretarz Zespołu), dr Olga Kaczmarek (ZAS), dr Joanna Krakowska (Instytut Sztuki PAN), dr hab. Iwona Kurz, prof. ucz (ZFiKW), mgr Zofia Mioduszewska (ZHK), mgr Kornelia Sobczak (ZHK), prof. em. dr hab. Małgorzata Szpakowska (ZHK), mgr Agnieszka Witkowska-Krych (ZHK), mgr Karolina-Wróbel-Bardzik (ZHK) oraz mgr Agnieszka Pajączkowska (ZFiKW), mgr Karolina Sulej (ZFiKW) i mgr Joanna Woźnicka.
Zespół zajmuje się badaniem wizualnych i dyskursywnych śladów Zagłady Żydów utrwalonych w kulturze polskiej. Szczególne miejsce w jego pracach zajmuje temat pamięci o relacjach polsko-żydowskich podczas drugiej wojny światowej. Badania prowadzone przez zespół mają charakter intermedialny i wykorzystują zróżnicowane źródła: dokumenty osobiste, literaturę, teatr, film, fotografię oraz inne formy upamiętniania Zagłady. Członkowie zespołu reprezentują bowiem różne subdyscypliny badań kulturoznawczych.
W latach 2012-2018 zespół realizował projekt „Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej” finansowany ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Dotychczasowe efekty prac Zespołu to między innymi tom Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (red. Paweł Dobrosielski, Justyna Kowalska-Leder, Iwona Kurz, Małgorzata Szpakowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2017), książka Agaty Chałupnik Niech się pan nie wyteatrza! Auschwitz w twórczości Mariana Pankowskiego (WUW, Warszawa 2017) oraz książka Pawła Dobrosielskiego Spory o Grossa. Polskie problemy z pamięcią o Zagładzie (Wydawnictwo IBL, Warszawa 2017).
Zespół opracował dla studentów IKP program specjalizacji „Reprezentacje i upamiętnienia Zagłady Żydów”.
Zespół badań nad teoriami oraz praktykami socjalizmu i komunizmu
Badania zespołu mają na celu przełamanie dotychczasowych sposobów opowiadania oraz pisania o okresie socjalizmu państwowego, a także rozwoju i funkcjonowania idei socjalistycznych i komunistycznych w kulturze polskiej przed rokiem 1944 oraz po roku 1989. Interesuje nas odnajdywanie i przywracanie do naukowej refleksji potencjalnie emancypacyjnych wątków socjalistycznych idei zmiany społecznej, a także sproblematyzowanie i przedefiniowanie dotychczasowych periodyzacji okresu PRL.
Ponadto interesuje nas badanie kulturowej rzeczywistości Polski Ludowej w całej jej złożoności: z uwzględnieniem zarówno polityk modernizacyjnych i emancypacyjnych, jak i procesów długiego trwania pewnych wzorców i tradycji. Uważamy, że należy przyjrzeć się sposobom realizacji postępowych/modernizacyjnych postulatów i obietnic, sposobom wcielania ich w życie, ale również samym wizjom nowoczesności i postępu, jakie zostały w nich zawarte. Badanie kulturowej historii PRL wymaga podejścia intersekcjonalnego i interdyscyplinarnego, a zarazem kwestionującego dotychczasowe reguły dyskursu o tym okresie historii najnowszej.
Wśród zajmujących nas tematów znajdują się przemiany struktury klasowej oraz przemiany własności po drugiej wojnie światowej, reprezentacje procesów awansu i deklasacji, śledzenie przemian obyczajowych, przemiany idei i praktyk z zakresu ekonomii, refleksja nad środowiskiem naturalnym, zmieniający się status instytucji naukowych i kultury eksperckiej. Nie chcemy zamykać naszych zainteresowań w granicach państw narodowych. Zamiast tego zależy nam na wprowadzeniu perspektywy komparatystycznej, która pozwoli na ujęcie zróżnicowanych doświadczeń powojennych przemian modernizacyjnych w ZSRR, Czechosłowacji, NRD i innych krajach bloku, a także w państwach nieeuropejskich.
Zespół planuje organizację regularnych seminariów badawczych, pracę nad wspólną publikacją, a także tworzenie i konsultowanie sylabusów zajęć i materiałów dydaktycznych z zakresu historii oraz idei socjalistycznych i komunistycznych.
Zespół tworzą: Maja Głowacka, Weronika Parfianowicz, Kornelia Sobczak, Magda Szcześniak, Agata Zborowska.
