Przejdź do głównej treści →

Zespół Badań nad Antropologią Wiedzy

Skład: dr Ada Arendt, dr hab. Małgorzata Litwinowicz-Droździel, dr hab. Paweł Majewski, prof. ucz., dr hab. Marta Rakoczy, prof. ucz., dr hab. Paweł Rodak, prof. ucz., dr Justyna Schollenberger, dr Jerzy Stachowicz, mgr Agnieszka Sobolewska, dr Artur Hellich (Instytut Literatury Polskiej UW), dr Adela Kobelska (Instytut Literatury Polskiej UW).

W zależności od epoki, miejsca i dyscypliny naukowej techniki intelektualno- badawcze podlegały licznym przekształceniom. W rozwoju i transmisji wiedzy kluczową rolę odegrało medium pisma, które w dużym stopniu zdominowało wyobrażenie o praktykach i strategiach naukowego rozwoju. Jednocześnie we współczesnych badaniach nad kulturową historią wiedzy coraz częściej do głosu dochodzi przekonanie o szczególnej wadze słowa mówionego, obrazu, ciała i emocji dla kultur laboratoryjnych, tak w humanistyce, jak i naukach społecznych oraz matematyczno-przyrodniczych. Również granice między odmiennymi dyscyplinami wiedzy okazują się nie tyle wynikać z esencjonalnego charakteru poszczególnych nauk, ile stanowić raczej wynik określonych ideologii oraz wypływających z nich technik badawczych w długiej historii zachodniej nauki. Następstwem koncepcji nauki jako podzielonej na określone działy i dyscypliny jest postępująca homogenizacja praktyk, form oraz gatunków pisarstwa naukowego — proces wymagający pogłębionej refleksji uwzględniającej między innymi osiągnięcia antropologii kultury, antropologii słowa oraz antropologii praktyk piśmiennych. Homogenizacja ta wymaga od antropologów wiedzy nieustannego przemyślania podziałów dyscyplinarnych, a także rewizji takich pojęć jak chociażby „humanistyka”, „nauki ścisłe”, „nauki o człowieku”. Szybko rozwijające się na zachodzie badania z zakresu socjologii i antropologii wiedzy unaoczniają zróżnicowanie „kultur laboratoryjnych” oraz polifoniczność powstających w nich modeli naukowej ekspertyzy. To właśnie w bibliotekach, salach wykładowych, laboratoriach i prywatnych gabinetach dochodzi do nieustannych spotkań między odległymi obszarami wiedzy, które dzięki praktykom myślenia, czytania, pisania i dyskutowania zostają połączone sieciami wzajemnych relacji. Perspektywę antropologii wiedzy rozumiemy jako szerokie pole refleksji zarówno nad historycznymi praktykami i strategiami pracy naukowej, przeszłymi i współczesnymi modelami naukowości, jak i historycznymi uwarunkowaniami podziałów dyscyplinarnych w nauce. Wychodząc z założenia o szczególnej wartości krytycznego namysłu nad kulturowym, społecznym i politycznym wymiarem wiedzy i nauki Zespół proponuje otwartą przestrzeń dyskusji dla naukowców o zróżnicowanym profilu badawczym. 

Zakres badań zespołu obejmuje następujące obszary:

  • Kulturowa historia nauki (kulturowe historie poszczególnych nauk i obszarów badawczych: np. psychiatrii, dyskursów medycznych, antropologii, literaturoznawstwa, pedagogiki)
  • Emocjonalna historia wiedzy (np. emocjonalne i afektywne konteksty nauki w XX wieku)
  • Historia praktyk badawczych (w obszarze różnych nauk)
  • Antropologia codziennych praktyk piśmiennych naukowców (np. dzienniki naukowców, notatniki i zeszyty badawcze)Praktyki, dynamiki i strategie naukowego pisania
  • Kulturowa historia praktyk edukacyjnych związanych ze społeczną transmisją i reprodukcją
    wiedzy
  • Kulturowa historia kultur laboratoryjnych
  • Społeczne i polityczne konteksty wykształcania się teorii w nauce
  • Wiedza w kontekstach pozaakademickich (transmisja, transfer)
Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności