Seweryn Kuśmierczyk, Lidija Rezoničnik, Mojstrovine poljske književnosti in filma: „Faraon”, „Svatba”, „Mati Ivana Angelska”, Filozofske fakultete Univerze v Ljubljani, Ljubljana 2021.
Pierwszy tom z serii wydawniczej Mojstrovine poljske književnosti in filma (Arcydzieła polskiej literatury i filmu) pod redakcją naukową Seweryna Kuśmierczyka i Lidiji Rezoničnik (Instytut Slawistyki, Wydział Filozoficzny Uniwersytetu w Lublanie), prezentującej wybitne dzieła literatury polskiej oraz ich adaptacje filmowe, wyróżniające się wysokim poziomem artystycznym, należące do klasyki polskiego kina.
Książka składa się rozdziałów Lidiji Rezoničnik omawiających utwory literackie oraz rozdziałów napisanych przez Seweryna Kuśmierczyka zawierających analizę i interpretację filmów zrealizowanych na podstawie tych dzieł. Zostały uwzględnione najnowsze ustalenia badawcze dotyczące dzieł literackich. Analizy i interpretacje filmów wykorzystują metodologię analizy antropologiczno-morfologicznej oraz sytuują dzieła filmowe w kontekście kulturowym.
Pierwszy tom jest poświęcony powieści Faraon Bolesława Prusa (1895) i filmowi Faraon Jerzego Kawalerowicza (1965), dramatowi Wesele Stanisława Wyspiańskiego (1901) i filmowi Wesele Andrzeja Wajdy (1973) oraz opowiadaniu Matka Joanna od Aniołów Jarosława Iwaszkiewicza (1946) i filmowi Matka Joanna od Aniołów Jerzego Kawalerowicza (1960).
Książka jest dostępna również jako e-book.
Z recenzji wydawniczych:
Monografia przy zastosowaniu nowych ujęć metodologicznych podejmuje się analizy tekstualnej i interpretacji treści filmowych adaptacji ważnych dzieł kanonu literatury polskiej, kreśląc w ten sposób szerszy obraz procesów kulturowych, w których teksty literackie od wczesnego modernizmu do trzeciej ćwierci XX w. wpisywały się w fazy rozwojowe dyskursu literackiego i filmowego. Do prezentacji wybrano dzieła, których adaptacja filmowa miała kluczowe znaczenie dla historycznego rozwoju poetyki filmu polskiego in zachowała żywotność z perspektywy współczesnej i historycznej. (…) Współautorstwo uznanego polskiego filmologa i wykładowcy uniwersyteckiego oraz młodej słoweńskiej polonistki, specjalistki w dziedzinie filmowych adaptacji dzieł literackich stanowi zapewnienie, że nieszablonowa monografia nie będzie jedynie syntezą wiedzy o filmie, ale także w istotny sposób wzbogaci tę dziedzinę w kontekście relacji słoweńsko-polskich).
Prof. Nikolaj Jež, Uniwersytet w Lublanie
Uwaga autorów monografii skupia się na wspólnej przestrzeni dwóch kanonów kultury polskiej: literackiego i filmowego, tj. na zbiorze dzieł literackich polskich autorów, które okazały się szczególnie inspirujące dla twórców filmów, oraz na efektach artystycznych ich adaptacji ekranowych. (…) Za podstawowe wspólne zagadnienie słoweńsko-polskiego projektu interdyscyplinarnego można uznać równoległość walorów estetycznych i potencjałów symbolicznych dwóch sztuk, które łączy reżim czasowy projekcji, a dzieli natura percepcji: mentalno-imaginacyjna w przypadku literatury, zmysłowa w przypadku zjawiska, które Karol Irzykowski, pionier krytyki filmowej w Polsce, zdefiniował jako „widzialność obcowania człowieka z materią” (1924). (…) [Analizy filmowe] cechuje osobista, autorska metodologia badania artefaktu filmowego, która w polskiej literaturze przedmiotu utrwaliła się jako antropologiczno-morfologiczna analiza filmu. Jej istota kryje się w starannej, wyczulonej obserwacji i opisie technik kształtowania wymiarów czasoprzestrzennych (elementów motywiczno-kompozycyjnych) świata przedstawionego („uczłowieczonego” środowiska, w którym bohaterowie filmowi działają i współtworzą relacje interpersonalne) pod dyktando estetycznych, etycznych, poznawczych i innych założeń twórcy.
Prof. Zdzisław Darasz, Uniwersytet Warszawski
Wolny dostęp: https://e-knjige.ff.uni-lj.si/znanstvena-zalozba/catalog/book/261