Przejdź do głównej treści →

Doświadczenie wewnętrzne bohatera w dziele filmowym

Doświadczenie wewnętrzne bohatera w dziele filmowym. redakcja naukowa Seweryn Kuśmierczyk, WUW, Warszawa 2017.
Kolejna monografia zbiorowa przygotowana w ramach prac Zespołu Badań nad Filmem. Poszczególne, bardzo obszerne studia analityczno-interpretacyjne są poświęcone podróży wewnętrznej bohaterów wybranych filmów, filmowej wizji świata wewnętrznego postaci ze szczególnym uwzględnieniem poetyki kształtowania rzeczywistości materialno-duchowej za pośrednictwem filmowych środków wyrazu. Wszystkie rozprawy cechuje precyzja i szczegółowość analiz oraz osadzenie interpretacji w kontekstach antropologicznych. Płaszczyzną metodologiczną wykorzystywaną przez autorów jest analiza antropologiczno-morfologiczna. Książka zawiera następujące rozprawy:

Paweł Stroiński, Wkraczanie dziecka w świat wojny. Obrazy podróży wewnętrznej w Świadectwie urodzenia Stanisława Różewicza,

Robert Birkholc, Cień, który męczy. Doświadczenie alienacji w Konformiście Bernardo Bertolucciego,

Aleksandra Paszkowska, Podróż wewnętrzna Trelkovsky’ego w Lokatorze Romana Polańskiego,

Seweryn Kuśmierczyk, Przemiana wewnętrzna bohatera w filmie Panny z Wilka Andrzeja Wajdy,

Maciej P. Górnicki-Olszewski, Śmierć – początek i koniec narracji. Łagodna Piotra Dumały,

Agnieszka Korycka, Tkanie nowego człowieka. Analiza i interpretacja filmu Aleksandra w reżyserii Aleksandra Sokurowa,

Jacek Pająk, Dźwiękowa przestrzeń podróży wewnętrznej bohatera w filmie Wołanie.

Film prezentujący książki z serii antropologiczno-morfologicznej:

https://www.youtube.com/watch?v=UQBSGHZz5dk

 

Fragmenty recenzji wydawniczych

„Tom zawiera siedem rozwiniętych studiów analityczno-interpretacyjnych, poświęconych następującym filmom: Świadectwu urodzenia Stanisława Różewicza, Konformiście Bernardo Bertolucciego, Lokatorowi Romana Polańskiego, Pannom z Wilka Andrzeja Wajdy, Łagodnej Piotra Dumały, Aleksandrze Aleksandra Sokurowa oraz Wołaniu Marcina Dudziaka. Jak widać, nie są to filmy wybrane przypadkowo, lecz realizacje należące do szeroko rozumianego kina autorskiego, i to tego jego nurtu, który sonduje i penetruje doświadczenie wewnętrzne człowieka, progi tego doświadczenia, których przekraczanie generuje istotne przemiany duchowej obecności człowieka w świecie i jego rozumienia. W odniesieniu do tego rodzaju dzieł filmowych zastosowana w rozprawach metoda „antropologiczno-morfologiczna” sprawdza się najlepiej i ujawnia pełnię swoich możliwości.

Zawarte w tomie studia, mimo spójności podejścia, nie stanowią mechanicznego zastosowania jakiegoś przyjętego schematu czy algorytmu analitycznego. Każde z nich ujawnia swoiste rysy, dotyczące wyboru tematów czy horyzontów interpretacyjnych; niektóre dążą do uwzględnienia w analizie wszystkich najważniejszych składowych dzieła filmowego, inne koncentrują się na wybranych jego rejestrach. We wszystkich jednak uwidacznia się ta sama dążność do wykrycia sposobów budowania znaczeń i sensów dzieła (dotyczących zwłaszcza wymiarów doświadczenia bohatera) środkami czysto filmowymi, które są niezwykle starannie identyfikowane i analizowane, by stać się podstawą oryginalnych i odkrywczych interpretacji. Taka koegzystencja wierności wobec podstawowych założeń teoretycznych oraz samodzielności i inwencji ich analitycznych konkretyzacji to wyraźny znak cechowy szkoły badawczej”.

prof. dr hab. Grzegorz Godlewski

 

„Drogą uważnej, bardzo skrupulatnej i drobiazgowej lektury dokonuje się finezyjny proces odsłaniania kolejnych warstw semantycznych badanych utworów oraz stopniowego docierania do ich najbardziej złożonych konstrukcji stylistycznych, które służą ukazaniu i przekazaniu wewnętrznej perspektywy widzenia świata przez filmowe postacie. Dzięki nie tylko wyostrzonej wrażliwości estetycznej uzdolnionych autorów tej książki jako interpretatorów wybranych do analizy filmów, ale także dzięki ich metodologicznej kulturze, która pozwala na dobór odpowiednio funkcjonalnego instrumentarium pojęciowego, znane arcydzieła, wielokrotnie już opisane i poniekąd „wyeksploatowane” – takie jak np. Konformista, Lokator – ujawniają nieoczekiwane i do tej pory nieodkryte bogactwo artystyczne za sprawą metodycznej, precyzyjnej i bardzo rzetelnej analizy różnych aspektów języka filmowego – pracy kamery, przestrzennej i kolorystycznej kompozycji kadru, inscenizacji, montażu, gry aktorskiej, kostiumu, charakteryzacji, scenografii, rekwizytów etc.

Poszczególne studia składają się na pasjonujące zapisy intelektualnych konfrontacji z wybitnymi filmami, dostarczając nieczęsto spotykanej czytelniczej satysfakcji poznawczej. Satysfakcji tej sprzyja również i to, że znakomita większość tekstów jest napisana bardzo dobrą, niekiedy wręcz literacką polszczyzną, która skomplikowaną problematykę poszczególnych utworów filmowych przedstawia odbiorcy w bardzo przejrzysty sposób”.

prof. dr hab. Tadeusz Szczepański

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności