Książka jest portretem intelektualnym Floriana Znanieckiego jako myśliciela „kultury kryzysu”. Sytuując jego wczesne prace filozoficzne w kręgu diagnoz kryzysu kultury przełomu XIX i XX wieku określa, dzielone z najpoważniejszymi przedstawicielami modernizmu dążenie do „pozytywnego samookreślenia się” wobec kryzysu. Rezultatem tego dążenia jest wypracowanie „stanowiska kulturalistycznego” będącego nie tylko oryginalnym rozwiązaniem filozoficznym, ale również próbą ustanowienia stabilnego i płodnego światopoglądu. W tym ujęciu świat pozbawiony absolutnych uprawomocnień zyskuje ugruntowanie w rzeczywistości kulturowej, stanowiącej wspólne źródło wszelkich ludzkich wytworów. Książka przedstawia dzieło Znanieckiego nie tylko jako ważny epizod polskiej myśli kulturoznawczej, ale jako żywą wciąż propozycję intelektualną – samowiedzy „kultury kryzysu” i podstawę „nauk o kulturze”.
